درآمدی بر آزادی‏ های سیاسی از دیدگاه امام خمینی(ره)

در این نوشتار مختصر، با اشاره به مفهوم، عناصر، مصادیق و قلمرو آزادی سیاسی ؛ دیدگاه امام خمینی(ره) در باره برخی از مهمترین آزادیهای سیاسی؛ یعنی: آزادی و حق تعیین سرنوشت و رأی، آزادی بیان، آزادی احزاب و تشکلها و آزادی مذهب را مورد توجه و بررسی قرار دادیم. برخی از یافته‏ها و نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر عبارتند از : 1ـ مهمترین نقش مردم در حکومت اسلامی از دیدگاه امام را می‏توان «ساختار سازی» دانست. مردم در تعیین ساختار مناسب برای حکومت اسلامی نقش اساسی دارند. محتوای این حکومت را قانون الهی تأمین کرده است. مشروعیت حکومت نیز الهی است. 2ـ از دیدگاه امام، حق رأی همگانی بوده و شامل تمامی اقشار و اصناف جامعه می‏شود؛ مردم از آزادی کامل در رأی دادن برخوردار می‏باشند و هیچ گونه فشار و تحمیلی در رأی دادن و رأی‏گیری جایز نیست. مردم باید براساس بینش و شناخت صحیح، در رأی‏گیری شرکت نمایند. هم چنین کسب آگاهیهای لازم در رأی دادن ضرورت دارد. 3ـ از دیدگاه امام، «ضرر زدن» به منافع مردم، «توطئه» و «انتقام جویی»، از مهمترین موانع «آزادی بیان» شناخته می‏شود و حکومت اسلامی دارای چنان پایه‏های مستحکمی است که وجود آزادی بیان درصورتی که همراه با موارد مذکور نباشد، نه تنها باعث آسیب زدن به آن نمی‏شود؛ بلکه در راستای تقویت آن خواهد بود. 4ـ از نظر امام، آزادی تشکیل اجتماعات و مشارکت مردمی، از اهداف اساسی انقلاب می‏باشد. جمهوری اسلامی ایران، آزادی فعالیت سیاسی اجتماعی را برای گروهها و تشکلها به ارمغان آورده است؛ ولی مهمترین مانع فعالیت گروهها و تشکلهای سیاسی، مشارکت در طرح براندازی و توطئه علیه نظام است. 5ـ از نظر امام، اقلیتهای مذهبی در حکومت اسلامی، از آزادی کامل در انجام فرائض مذهبی خود برخوردار بوده و وظیفه حکومت اسلامی حمایت از حقوق آنها است. اقلیتهای مذهبی آزادی اظهار عقیده خود را نیز دارا هستند؛ امّا نه آزادی خرابکاری. از این رو، حفظ نظام در اینجا نیز از نظر امام، مهمترین معیار رعایت و احترام به اصل آزادی فعالیتهای مذهبی آنهاست.